Filterpompen met variabele snelheid

Frequentiesturing: aanzienlijke energiebesparing of… hoax?

Als we de verkoopsargumenten voor waar aannemen: pompen met een variabele snelheid (debiet) zorgen voor een betere filtratie en betalen zichzelf terug over 2 jaar. Gevolg in de zwembadwereld: bestaande filterpompen werden en worden massaal vervangen door frequentiegestuurde pompen. Bij nieuwbouw worden ze meestal standaard aangeboden. Is de heersende hype terecht of kunnen we hierbij meer dan één kanttekening maken?

De betere filtratie: filteren tegen een lagere snelheid zorgt voor een betere uitfiltering van vaste deeltjes. Dat is correct want de vaste deeltjes zullen door lagere pompsnelheid beter worden vastgehouden door het filterbed. Maar… de lagere pompsnelheid zorgt er ook voor dat de vaste deeltjes moeilijker (of zelfs niet) bij het filterbed geraken door de povere stuwing van de inspuiters en de zwakke aanzuiging van de skimmer. Gevolg: eens geoxideerd of verzadigd met water zinken de deeltjes naar de zwembadbodem. Een vuilere bodem? Meer stofzuigen.

Heeft een lagere pompsnelheid misschien een efficiëntere kiemdoding tot gevolg? Neen, want men gooit het alom heersende principe van de ‘turnover’ (de volledige inhoud van het zwembad moet de filterinstallatie passeren op 4 à 5 uur tijd) zonder enige motivering overboord. We gaan er even vanuit dat je op 10 u. filtertijd tweemaal een ‘turnover’ realiseert met een pomp die 2850 omwentelingen per minuut maakt. Bij een filtering van 24 u. moet een snelheid van bijna 1200 omwentelingen per minuut aangehouden worden om ook twee ‘turnovers’ te realiseren. Kunnen desinfectietoestellen gebaseerd op doorstroming, bv. UV-toestellen, dan nog voldoening bieden? Neen. Moeten we in dat geval een verhoogde dosering van chemicaliën vooropstellen? Jazeker.

Om een optimale skimfunctie (oppervlaktevuil wordt door de inspuiters  naar de skimmer geduwd) te bekomen, moet je het debiet van de pomp verhogen als de afdekking niet op het water drijft. Weg vooropgestelde energiebesparing en niet praktisch. Met timers tegen een meerkost automatisch te regelen.

De terugbetaling: dankzij het lage energieverbruik verdient u de investering (2 tot 3 x de prijs van een kwalitatieve pomp met vaste snelheid) op 2 jaar terug. Althans dat beweert men op het promoblaadje. De berekeningswijze hebben we onder de loep genomen en wat blijkt: met statistieken bewijs je alles. Voor een vergelijkende studie tussen een pomp met vaste en een pomp met variabele snelheid van een bekend merk vertrekt men van een pomp van 1,5 pk met filtering gedurende 365 dagen en 12 u. per dag. Een tuinzwembad met gemiddeld volume draait op een 0,75 pk filterpomp gedurende +/- 150 dagen en 10 u. per dag. Als u geen groot binnenbad bezit, reken dan op een terugverdieneffect van 6 jaar. Nog de moeite?

Helaas zijn we nog niet ‘uitgeteld’. Vermits de pomp met variabele snelheid nooit zonder stroom gezet mag worden en minstens het dubbele van het aantal uren t.o.v. een pomp met vaste snelheid moet draaien heeft dit gevolgen voor de zwembadinstallatie. Bij bestaande zwembadsturingen vervalt de timerfunctie (in- en uitschakelen filterpomp). Doet men dit niet, dan zal de pomp een kort leven beschoren zijn, omdat de elektronica niet toestaat dat de pomp dagelijks zonder stroom gezet wordt.

Warmtepompen zijn intrinsiek uitgerust met een flowswitch omdat ze enkel mogen opstarten bij een minimaal en maximaal debiet. De laagste snelheid van de filterpomp verzet mogelijk onvoldoende debiet om te flowswitch te activeren. Idem voor zonnecollectoren (matten, platen of Sundiscs). Gevolg: hogere frequentie met hoger energieverbruik.

Warmtepompen moeten ook uitgerust zijn of worden tegen meerkost met een timer, want verwarmen op nachtelijke ‘koude’ uren heeft een groot rendements- en energieverlies.

Bepaalde reeds geïnstalleerde desinfectieapparaten kunnen niet meer functioneren op het in- en uitschakelen van de pomp. Er moet een flowswitch geïnstalleerd worden.

Het automatisch uitschakelen van de filterpomp bij het openen en sluiten van het rolluik moet (indien noodzakelijk) aangepast worden of zijn…

Bij nieuwbouw kan men met het voorgaande wel rekening houden, maar een meerkost hoger dan enkel de kostprijs van de pomp is meer dan waarschijnlijk. Hopelijk gaat de filterpomp met variabele snelheid zeer lang mee en blijft ze vrij van defecten.

Frequentiegestuurde pompen en solarrolluiken: wees voorzichtig! Het zwemwater direct onder solarlamellen kan stijgen tot 60°C. Pompen op laag debiet creëren, door te weinig watercirculatie, een onveilige temperatuur van de waterlaag net onder de lamellen. Meng het zwembadwater voor het betreden van het zwembad.

Een frequentiegestuurde pomp kan mogelijk afschakelen (in veiligheidsmodus gaan) door te hoge ingangspanning, te wijten aan een te hoog voltage van het net, ten gevolge van de productie van elektriciteit door zonnepanelen. Dit hoeven niet enkel de jouwe te zijn. De oplossing is niet eenvoudig en vraagt altijd een extra investering.

Nog dit: hoewel frequentiesturingen, die de snelheid van filterpompen kunnen regelen, al jaren op de markt zijn en bijgevolg met een kabeltje eenvoudig te koppelen waren aan de traditionele pompen, werden ze nooit voor zwembadtoepassingen aangeboden en gepromoot. Van enig voortschrijdend inzicht is dus geen sprake.

Besluit: filterpompen met variabele snelheid zijn geen economische en ecologische voltreffer. In de praktijk filter je nooit continu aan de laagste snelheid. Enkel bij binnenbaden kan ze een meerwaarde betekenen omdat binnenbaden het ganse jaar in bedrijf zijn en een minimale vervuiling genereren. Of bij zwembaden waarvan de filterpomp geluidsoverlast veroorzaakt. 

Kon iemand u toch overtuigen om een filterpomp met variabele snelheid te kiezen? Dan stellen wij de Isaver voor. In combinatie met een traditionele Speck Badu Delta pomp heeft men alle mogelijkheden om de filtersturing op verschillende niveaus en tijdstippen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. De terugverdientijd bedraagt dan 4 jaar*, zonder rekening te houden met de hierboven beschreven meerkosten. Tel er dus maar enkele jaren bij.

*Bij de laagste snelheid. Bij normaal gebruik +/- 7 jaar. Bij een Speck Badu Delta filterpomp met ingebouwde frequentiesturing +/- 9 jaar.